Tôn trọng con từ khi còn nhỏ

Một điều mà ai cũng biết là trẻ nhỏ rất hay bắt chước người lớn. Nhưng một điều mà hiếm người nhận ra, là chúng bắt chước ngay cả thói quen và cách thức thể hiện sự tôn trọng với người khác.

Bởi vậy, đừng bao giờ xem nhẹ vấn đề này. Nếu bạn làm gương thể hiện sự tôn trọng trước với con, con bạn sẽ học cách tôn trọng người khác, sâu trong tiềm thức, và dần biết làm những điều đúng đắn, chừng mực. Cũng nhờ đó, con sẽ biết trân trọng chính bản thân mình, trở thành người tự tin và đón nhận những gì mình xứng đáng.

Cách thể hiện sự tôn trọng con cũng không đòi hỏi quá cầu kỳ, phức tạp. Lên tiếng chào con trước. Nói những câu cảm ơn, xin lỗi chân thành vào mọi thời điểm hợp lý. Đưa ra các yêu cầu một cách lịch sự. Hỏi ý kiến con trước khi dùng đến đồ của chúng. Gõ cửa phòng con trước khi bước vào… Hay nâng cao hơn nữa, tôn trọng cả sở thích, “sở đoản”, “sở ghét”, và các quyết định cá nhân của con.

Một khi các hành động này đã trở thành thói quen, bố mẹ sẽ thấy, để con lớn lên là một người lễ độ, ngoan ngoãn thực ra cũng không phải là một mục tiêu khó.

Để con tự lập trong khả năng

Các bố mẹ Châu Âu thường rèn cho trẻ thói quen tự lập ngay từ khi còn nhỏ. Điều này sẽ giúp bé phát triển sự tự lực, tự tin vào bản thân và cũng giúp bố mẹ bớt đi phần nào những bận rộn.

Khác với trẻ quan điểm truyền thống rằng trẻ em cần được bao bọc và quản lý mọi nơi mọi lúc, hãy cho con cơ hội chủ động làm quen với mọi thứ từ lúc chúng có thể. Bắt đầu từ việc nhỏ như tự xúc cơm, tự mặc quần áo, tự dọn dẹp đồ chơi đến những việc lớn hơn như tự chuẩn bị đồ đạc cho mình mỗi khi đi du lịch, tự xách đồ, tự sắp xếp và quản lý các công việc mình phải hoàn thiện… Đừng sợ con làm hỏng, làm sai. Cũng đừng mong đợi sự hoàn hảo. Đây là cơ hội để con rèn luyện những kĩ năng mới và học được những bài học bổ ích. Trẻ sẽ được hỗ trợ khi cần thiết, nhưng sẽ tự đưa ra quyết định chứ tuyệt đối không có việc người lớn làm hộ, làm thay.

Điều này cũng giống như cách làm mà ông William H. Gates – cha của tỷ phú Bill Gates từng chia sẻ với báo chí. Lần đầu tiên Bill Gates tham gia vào công việc kinh doanh, làm thành viên của Hội Nam Hướng Đạo Sinh (hội kiếm tiền bằng cách bán những loại hạt nguyên liệu thô làm gia vị), Bill Gates đã đi gõ cửa từng nhà để chào mời đơn đặt hàng vào các buổi tối và ngày nghỉ cuối tuần. Khi đó, ông William đều đi với con trai, lái xe đưa Bill đến từng khu phố, để con tự đi tới từng nhà chào mời và ông thì ngồi chờ trong xe. Sau này, khi Bill Gates quyết định bỏ học tại Havard, mặc dù rất lo lắng, ông vẫn để Bill tự quyết định và ông chỉ làm duy nhất một việc là động viên con làm tốt trên con đường mới.

Hãy luôn tin rằng con mình có thể làm được và đến một ngày bé sẽ làm được như những gì cha mẹ vẫn mong đợi. Hơn thế nữa, con sẽ trở thành người độc lập và có khả năng tự tin đưa ra quyết định của mình trong mọi vấn đề.

Lắng nghe và kiên nhẫn khi con làm chưa đúng

Nếu thiếu kiên nhẫn và không kiểm soát được lời nói và hành động mỗi khi con làm chưa đúng, bạn hoàn toàn có thể làm tổn thương con, gây ra tâm lý chán chường, sợ sệt, tạo khoảng cách vô hình giữa con và bố mẹ.

Trong cuốn sách nổi tiếng “How to Talk So Kids Will Listen & Listen So Kids Will Talk” (Tạm dịch: Làm thế nào để nói trẻ nghe và nghe trẻ nói), Adele Faber và Elaine Mazlish đã chia sẻ điều đầu tiên là hãy để trẻ được giãi bày cảm xúc. Lắng nghe cũng là điều vô cùng quan trọng, vì từ đó bạn có thể hồi đáp lại trẻ một cách phù hợp nhất.

Nếu mẹ và bé luôn xung đột về những bộ quần áo khi ra ngoài, hãy thử lắng nghe mong muốn của bé và có lựa chọn cân bằng giữa suy nghĩ của cả hai. Hoặc nếu bé có thói quen xấu nào đó, trước tiên hãy hỏi con tại sao làm vậy rồi hãy đưa ra nhận xét của mình. Điều này sẽ giúp những điều “phải trái đúng sai” bạn phân tích sau đó được trẻ dễ dàng đón nhận, mà không có bất kì một tổn thương không mong muốn nào.

Chia sẻ với con mọi chuyện

Hãy chia sẻ với con mọi chuyện với tư cách như “người bạn”. Đây là tiêu chí đầu tiên và quan trọng nhất để bạn có thể trò chuyện với con một cách tự nhiên và trọn vẹn, ngay cả khi con đã lớn và không còn “bám” bố mẹ.

Hãy thật sự quan tâm đến các câu trả lời bạn nhận được, vì chúng có thể cho bạn biết rất nhiều điều về tính cách và thiên hướng của trẻ. Dưới đây là một số câu hỏi hay mà hữu dụng:

1. “Hôm nay ở trường con có gì vui không?” – Câu hỏi này tạo thói quen chia sẻ mọi việc mình gặp được trong cuộc sống, từ buồn đến vui, từ nhàm chán đến lạ kỳ, với bố mẹ
2. “Con muốn mình trang trí bức tường này như thế nào?” – Nếu có một quyết định ảnh hưởng đến cả gia đình, hãy tìm hiểu góc nhìn của con để chúng cảm thấy ý kiến của mình được trân trọng
3. “Khi nào con thấy mình dũng cảm/được yêu mến/hãnh diện nhất?” – Câu hỏi này bắt con phải “lục lại” ký ức của mình để tìm những mẩu ký ức tốt đẹp và tập cách diễn đạt, kể chuyện. Bạn cũng sẽ hiểu hơn điều gì khiến con mình hạnh phúc
4. “Nếu con là một siêu nhân, con muốn mình có năng lực gì?/Nếu con có thể đi bất kỳ đâu con muốn, con sẽ đi đâu?/Nếu con có thể hỏi một loài vật một câu hỏi, con sẽ hỏi gì?” – Các câu hỏi giả lập sẽ giúp con vận dụng trí tưởng tượng, từ đó thể hiện thiên hướng và cách suy nghĩ bản năng của mình.

Từ việc hình thành thói quen cha mẹ và con cái cùng nhau chia sẻ mọi chuyện, trẻ sẽ lớn lên trong niềm tin sẽ có bố mẹ đồng hành. Cha mẹ cũng có thể để hiểu và gắn kết khăng khít với con hơn.

“Hào phóng” lời khen

Đừng khen suông, mà hãy hướng lời khen vào hành động cụ thể của con để con tiếp tục phát huy những điểm tốt. Cuốn “How to Talk So Kids Will Listen & Listen So Kids Will Talk” cũng chỉ ra rằng: Việc khen ngợi trẻ đúng lúc sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong cuộc sống. Những đứa trẻ lớn lên trong gia đình tôn trọng những điều tốt đẹp nhất của chúng thì sẽ có nhiều khả năng nhận biết điểm mạnh của mình hơn và biết phát huy chúng để đương đầu với những khó khăn thử thách trong cuộc sống, cũng dễ có những mục tiêu cao hơn so với những bạn cùng lứa.

Một vài ví dụ đơn giản bạn có thể tham khảo: “Mẹ thấy phòng ngủ của con gọn gàng rồi này. Hơn hẳn hôm qua đấy” hoặc “Ba thấy con đi xe khá vững rồi đấy”…

Tuy nhiên tùy từng lứa tuổi mà bố mẹ cần cân nhắc những lời khen để phù hợp với tâm lý của con và phát huy hiệu quả tốt nhất.

Một số các khóa học làm cha mẹ bổ ích ở Hà Nội

Nếu vẫn còn nhiều băn khoăn, trăn trở không biết liệu mình có đang làm đúng cách, Kosmo Tây Hồ xin gợi ý với bạn một số khóa học làm cha mẹ uy tín:

• 5 khóa học nuôi dạy con dành cho cha mẹ trẻ tại Kyna.vn: Được thiết kế bởi Thạc sĩ Trần Thị Ái Liên với bề dày trên 20 sống, làm việc và học tập trong những tổ chức quốc gia uy tín như tập đoàn tài chính đa quốc gia Morgan Stanley, The Capital Group Companies, Arup Internationals…bộ khóa học dành cho tất cả các cha mẹ có con nhỏ từ 0-15 tuổi, giúp thay đổi tư duy và phương pháp nuôi dạy con một cách khoa học và bài bản. Đặc biệt, với phương pháp học online, bạn không cần đến lớp. Thay vào đó, bạn có thể tùy ý sắp xếp thời gian.
  Chi phí: 200 – 350k tùy khóa học

• Các khóa học chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ phát triển toàn diện tại Unica.vn: Với nhiều khóa học được biên soạn và hướng dẫn bởi các chuyên gia như Tiến sĩ Đinh Thanh Tuyền, Kỷ lục gia siêu trí nhớ Nguyễn Phùng Phong, tiến sĩ bác sĩ Phạm Diệp Thùy Dương… các khóa học tại Unica mang đến cho nhiều lựa chọn phù hợp với nhu cầu bạn đang tìm kiếm.
  Chi phí: 199k – 899k tùy khóa học

• Các khóa học nuôi dưỡng trẻ toàn diện tại Vf.edu.vn: Được phát triển bởi VietFuture: trung tâm giáo dục với các sản phẩm đào tạo chất lượng hướng tới mục đích phát triển toàn diện cho trẻ từ 10 -15 tuổi. Nổi bật là khóa học “Cha Mẹ Toàn Năng” với sự tham gia của nhiều diễn giả có tiếng như Chuyên gia đào tạo Phạm Ngọc Anh (16 năm kinh nghiệm đào tạo và phát triển con người), chị Phan Thị Hồ Điệp (mẹ thần đồng Đỗ Nhật Nam), chị Nguyễn Thị Bình (Thạc sĩ tâm lý Đại học sư phạm Hà Nội)…sẽ giúp bố mẹ có cái nhìn toàn diện và thêm nhiều kinh nghiệm trong việc nuôi dạy con.
  Chi phí: 495k/ khóa